Son yıllarda bilgisayar kontrollü makine kontrolü Türkiye endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bilgisayar nümerik kontrol (CNC) teknolojisi, takım tezgahlarında, robotlarda, konveyorlarda ve her türlü hız pozisyon kontrolü yapan makinalar da yaygın larak kullanılmaktadır. Teknoloji ilk defa 1954 yılında bir amerikan üniversitesinde, (MIT) tamamen elektronik devreler kullanılarak (NC) geliştirilmiştir. 1970 ‘lerdeki mini ve mikro bilgisayar teknolojisinde atılımlara paralel olarak katı elektronik devrelerin işlevlerini birden fazla mikro işlemci yüklenip, günümüzdeki bilgisayar nümerik kontrollü (CNC) sistemlere geçilmiştir. CNC üniteleri programlanabilen mantık kontrol (PLC) devreleri ile entegre edilerek çok eksenli takım tezgahı ve robotlar da türlü imalat ve montaj işlevlerini yüklenmiştir. Modern bir işlem merkezinin beş ana mil ekseninin koordine hız ve pozisyon kontrolü, otomatik takım ve palet ile iş parçası değiştirme; tazgahın gerçek zamandaki operasyonunu gözetme; kontrol ve yönlendirme; iş mili, sulama ve yağlama sistemlerinin kontrolü tezgahın hatalarını gerçek zamanda ölçülüp giderilmesi; takıma gelen kuvvetlerin kontrolü (5); takım kırılmasının hissedilmesi (3) gibi işlevler “akıllı” bir CNC sistemi (2) tarafından birlikte yapılmaktadır.
Bu makale, endüstride çalışan makine tasarım ve kontrol mühendisleri veya konu ile ilgilenenlerin anlayacağı bir şekilde yazılmıştır. Makale de bir NC (Nümerik Kontrol) programının temel yazılım ve işlem prensibi; bir CNC tezgahındaki mekanik ve elektrik aksamlarının işlevi, ünitelerin basitlerştirilmiş servo kontrol modelleri, servo ayarı, gerçek zaman da doğrusal ve dairesel enterpolasyon teknikleri pratik olarak verilmiştir. Verilen temel bilgilerin yalnız CNC tezgahjları için geçerli olmayıp, robotlar, hız ve pozisyon kontrolü yapan hidrolik sürücülere de uygulanabilir. Makale de, British Colombia Üniversitesi ‘ndeki laboratuarımızda kurduğumuz bir CNC Frezenin parametleri de örnek olarak okuyuculara sunulmuştur.